Πολλή γκρίνια εκφράζεται στους περισσότερους παραγωγικούς τόπους, καθώς οι παραγωγοί βλέπουν το εισόδημά τους να έχει συρρικνωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας, αλλά και λόγω των ζημιών που έχουν προκαλέσει στις καλλιέργειες η ανομβρία και οι υψηλές θερμοκρασίες.
Σε μεταβατικό στάδιο έχει μπει ο αγροτικός μας τομέας, ο οποίος όπως φαίνεται, πορεύεται στον ωκεανό της παγκοσμιοποίησης χωρίς πυξίδα, πηγαίνοντας όπου τον πάει το κύμα! Αυτό μας δείχνει η μεγάλη εικόνα του αγροτικού μας τομέα –και ιδιαίτερα του κλάδου μας, ο οποίος είναι και ο μεγαλύτερος στο χώρο. Δεν χρειάζονται μεγάλες αναλύσεις και στατιστικά στοιχεία για να γίνει αυτό κατανοητό· αρκεί να κάνει κάποιος μία βόλτα στα χωριά μας, κι εκεί θα δει ότι τα περισσότερα ρημάζουν, ενώ πολύ λίγα δείχνουν αυτήν την ώρα μία ζωντάνια.
Πολλές είναι οι αιτίες που έφτασε ο χώρος στην παρούσα τραγική κατάσταση, ενώ δεν χρειάζεται να τις επαναλάβουμε, καθώς λίγο-πολύ όλοι τις ξέρουμε!
Αυτό που δεν έχει όμως ειπωθεί, είναι ότι το να φτάσουμε το σημείο μηδέν δεν ήταν θέλημα Θεού, αλλά έργα –ή καλύτερα παραλείψεις- ανθρώπων, και μάλιστα ανθρώπων του κλάδου!
Η εικόνα
Οι περιοχές που έχουν αυτήν την ώρα τα μεγαλύτερα προβλήματα, είναι αυτές που επέμειναν να καλλιεργούν προϊόντα για τα οποία η αγορά έδειχνε χρόνο με το χρόνο λιγότερο ενδιαφέρον. Παράλληλα, αυτές δεν μπόρεσαν να αποκτήσουν σοβαρές αγροτικές υποδομές –και τέτοιες περιοχές είναι διάσπαρτες σε όλη την Ελλάδα. Οι περιοχές αυτές όπως αποδείχτηκε δεν έλαβαν το μήνυμα των καιρών: έμειναν προσκολλημένες στο ένδοξο παρελθόν τους και δεν είδαν το αβέβαιο μέλλον τους, για να δράσουν έγκαιρα.
Αντίθετα, ορισμένες περιοχές που τόλμησαν να καινοτομήσουν επενδύοντας στην καλλιέργεια προϊόντων που ζητάει η αγορά, όπως τα ακτινίδια, οι φράουλες ή τα κεράσια, πάνε πολύ καλά και όχι μόνο φέρνουν πλούτο, αλλά –το κυριότερο- οι νέοι μετά από τις σπουδές τους γυρίζουν στην περιοχή τους και παίρνουν τη σκυτάλη από τους παλαιότερους. Αυτή είναι σήμερα η εικόνα του αγροτικού μας τομέα, δηλαδή να έχουμε λίγες περιοχές που ευημερούν και πολλές περιοχές που ρημάζουν.
Μία Ελλάδα χωρισμένη σε πολλά κομμάτια.
Οι άνθρωποι
Η εικόνα που περιγράψαμε παραπάνω, μας δείχνει ότι η εξέλιξη κάθε τόπου βασίζεται πρώτα απ’ όλα στο ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει, και μετά έρχονται οι επιδοτήσεις και τα προγράμματα. Οι «παρέες» είναι αυτές που θα μπουν μπροστά και με τις νέες ιδέες τους θα πάρουν το ρίσκο για να φέρουν το «νέο» στην περιοχή τους, ώστε να ακολουθήσουν μετά και οι υπόλοιποι. Μάλιστα, προς επίρρωση αυτού, θα αναφέρω δύο παραδείγματα, την Κορινθία και την Ηλεία, δύο περιοχές της Πελοποννήσου.
Στην Κορινθία, παρότι όλοι εκεί έβλεπαν ότι χρόνο με το χρόνο μειώνεται η ζήτηση για τη Σουλτανίνα, δεν προχώρησαν έγκαιρα να αλλάξουν ποικιλίες ή ακόμα και προϊόν. Παράλληλα, το πολιτικό προσωπικό της Κορινθίας, το οποίο οι ίδιοι οι Κορίνθιοι επέλεγαν όλα αυτά τα χρόνια, αποδείχτηκε ανίκανο εδώ και 25 χρόνια να δώσει λύση για το νερό, συρρικνώνοντας έτσι τον αγροτικό τομέα της περιοχής.
Αντίθετα, η Ηλεία ευτύχησε στα 20 τελευταία χρόνια να έχει μία άξια ηγετική ομάδα από γεωπόνους και παραγωγούς, η οποία έστρεψε την περιοχή στην καλλιέργεια της φράουλας και των λαχανικών, ενώ έβαλε τα προϊόντα της σε όλες της μεγάλες αγορές.
Ανθρώπων έργα είναι ο παράδεισος και η κόλαση!
Η κλιματική αλλαγή και τα διάφορα καλλιεργητικά προβλήματα θα ταλαιπωρούν για πολύ καιρό ακόμα τον παραγωγικό τομέα. Από την πλευρά του, ο παραγωγός καλείται να επιβιώσει σε αυτό το σκληρό περιβάλλον, βρίσκοντας τις λύσεις που είναι απαραίτητες για να παράγει και να κάνει τον τόπο του παράδεισο.
Κανείς δεν θα του χαρίσει τίποτα και κανείς δεν θα έρθει να του χτυπήσει την πόρτα για να του πει «κάνε αυτό» ή «εκείνο»! Μόνος του, ή το πολύ με την παρέα του, πρέπει να βρει το δρόμο της επιβίωσης. Για να το πετύχει αυτό, πρέπει να έχει ανοιχτό μυαλό και να μην κάθεται να κλαψουρίζει, αναπολώντας το ένδοξο παρελθόν!
Εξάλλου, όπως έχουμε πει και σε άλλα ρεπορτάζ, σε αυτόν τον κόσμο δεν επιβιώνει ο δυνατός, αλλά αυτός που μπορεί να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον και να δράσει!
Τολμήστε, υπάρχουν ακόμα πολλές ευκαιρίες στον κλάδο μας, για να φτιάξουμε πολλούς μικρούς παράδεισους!
Τάκης Ορφανός
Εκδότης Περιοδικού Φρουτονέα
takis@froutonea.gr
