Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τον κανονισμό για την πρόληψη της ρύπανσης από πλαστικά σφαιρίδια, μετά από συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με σκοπό να περιορίσει τη ρύπανση από μικροπλαστικά και να ενισχύσει τους ελέγχους στη διαχείριση αυτών των πρώτων υλών.
Βασικά σημεία του κανονισμού
Ο νέος κανονισμός επιβάλλει στις εταιρείες να υιοθετούν σχέδια διαχείρισης κινδύνου, που περιλαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα για τη συσκευασία, τον χειρισμό και την εκπαίδευση του προσωπικού, προκειμένου να μειωθούν οι απώλειες των πλαστικών σφαιριδίων. Επίσης, καθορίζονται σαφείς υποχρεώσεις για καθαρισμό σε περίπτωση τυχαίων διαρροών. Για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης, οι εξαγωγείς εκτός ΕΕ θα πρέπει να ορίζουν εκπρόσωπο στην ΕΕ, ενώ οι φορείς εκμετάλλευσης που διαχειρίζονται πάνω από 1.500 τόνους πλαστικών σφαιριδίων ετησίως θα πρέπει να διαθέτουν πιστοποίηση από ανεξάρτητο φορέα. Οι μικρές επιχειρήσεις θα ωφεληθούν από απλουστευμένα μέτρα συμμόρφωσης.
Επιπλέον, ο κανονισμός θέτει ειδικές απαιτήσεις για τη θαλάσσια μεταφορά πλαστικών σφαιριδίων, εστιάζοντας στη συσκευασία, τη μεταφορά και τον έλεγχο του φορτίου για την αποτροπή διαρροών στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Με την έγκριση του Συμβουλίου, η διαδικασία συνεχίζεται με την αναμενόμενη τελική ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Οκτώβριο του 2025. Οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε εφαρμογή 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, με εξαίρεση ορισμένες περιπτώσεις. Η πλειονότητα των διατάξεων θα εφαρμοστεί δύο χρόνια μετά την έναρξη ισχύος.
Ιστορικό
Τα πλαστικά σφαιρίδια, που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή πλαστικών υλικών, είναι ιδιαίτερα επιβλαβή για το περιβάλλον, καθώς δεν βιοδιασπώνται και συσσωρεύονται στα οικοσυστήματα, επηρεάζοντας τη θαλάσσια ζωή και την ανθρώπινη υγεία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ετησίως απελευθερώνονται στο περιβάλλον από 52 έως 184 χιλιάδες τόνοι σφαιριδίων λόγω κακού χειρισμού κατά τη διάρκεια της παραγωγής και της μεταφοράς. Τα πλαστικά σφαιρίδια θεωρούνται η τρίτη μεγαλύτερη πηγή μικροπλαστικών, μετά τα χρώματα και τα ελαστικά