Ακολουθεί ανακοίνωση σχετικά με τις εξαγωγές νωπών οπωροκηπευτικών για το πρώτο επτάμηνο του 2025 από τον ειδικό σύμβουλο της Incofruit Hellas, κ. Γιώργο Πολυχρονάκη.
Οι ελληνικές εξαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών κατέγραψαν αύξηση κατά 15,8% σε αξία και 2,6% σε όγκο το πρώτο επτάμηνο του 2025, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Συνολικά ανήλθαν σε 1,333 δισ. ευρώ και 1,189 εκατ. τόνους, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, όπως τα επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμός μας, Incofruit-Hellas.
Το 2020, το πλεόνασμα του ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων ανήλθε σε 510,953 εκατ. ευρώ, με κυρίαρχη τη συμβολή του τομέα φρούτων, λαχανικών και παρασκευασμάτων τους (1,608 δισ. ευρώ). Αντίστοιχα, το 2024 το πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα 66,523 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, κατά το εξεταζόμενο επτάμηνο του 2025 καταγράφεται αρνητικό πρόσημο -66,148 εκατ. ευρώ, έναντι θετικού πλεονάσματος +177,202 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024, παρά τη σημαντική συμμετοχή του κλάδου μας (+1,479 δισ. ευρώ). Εκτιμάται ότι το έτος θα κλείσει με μικρό πλεόνασμα, παρά την αύξηση των εισαγωγών φρούτων και λαχανικών, λόγω και του τουρισμού.
Οι εξαγωγές προς την Ε.Ε. ανήλθαν σε 1,05 δισ. ευρώ (79% της συνολικής αξίας), ενώ προς τρίτες χώρες σε 281,542 εκατ. ευρώ (21%). Σε όγκο, οι αποστολές προς την Ε.Ε. έφτασαν τους 937.193 τόνους και προς τρίτες χώρες τους 252.045 τόνους. Η αύξηση της αξίας οφείλεται στην άνοδο της μέσης τιμής πώλησης κατά 14,7%, καταγράφοντας νέο ρεκόρ για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.
Η εξαγωγή λαχανικών αυξήθηκε κατά 1,4% σε όγκο (255.084 τόνοι) και 10% σε αξία (238,797 εκατ. ευρώ). Αντίστοιχα, οι εξαγωγές φρούτων αυξήθηκαν κατά 2,9% σε όγκο (934.154 τόνοι) και 17,2% σε αξία (1,094 δισ. ευρώ).
Σημαντικές αυξήσεις παρατηρήθηκαν στα:
- Φράουλες: +33,8%
- Ακτινίδια: +18,3%
- Πορτοκάλια: +8,5%
- Μήλα: +44,7% (εν μέρει από επανεξαγωγές)
Η εντυπωσιακή αύξηση της αξίας (+17,2%) δείχνει τη δυναμική των ελληνικών προϊόντων, με τα πορτοκάλια, μανταρίνια και ιδιαίτερα τις φράουλες να σημειώνουν ρεκόρ εξαγωγών.
Παρά τη μικρή άνοδο των εξαγωγών εκτός Ευρώπης, η διείσδυση σε νέες αγορές παραμένει περιορισμένη. Αυτό αντικατοπτρίζει την ασύμμετρη παγκόσμια εμπορική πολιτική, με την Ε.Ε. να διατηρεί ανοικτή αγορά και άλλες χώρες να εφαρμόζουν έντονα προστατευτικές πρακτικές.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει αυξήσει σημαντικά το κόστος παραγωγής και μεταφοράς, οδηγώντας σε υπερπροσφορά, μείωση τιμών και κατάργηση ενισχύσεων στο πετρέλαιο κίνησης. Επιπλέον, η επιβολή δασμών 15% στις εισαγωγές ευρωπαϊκών προϊόντων στις ΗΠΑ θα έχει έμμεσες αρνητικές συνέπειες.
Ο κλάδος μας αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, καθώς δεν είναι εφικτή η μετακύλιση του αυξημένου κόστους στον καταναλωτή.
Εισαγωγές – Πρώτο επτάμηνο 2025
Οι εισαγωγές νωπών οπωροκηπευτικών αυξήθηκαν κατά 7,1% σε όγκο και 19,2% σε αξία. Οι εισαγωγές φρούτων αυξήθηκαν κατά 14,4% σε όγκο και 30% σε αξία. Παράλληλα, συνεχίζεται η ανεπίσημη διακίνηση ατυποποίητων προϊόντων από Έλληνες και Βαλκάνιους εμπόρους, χωρίς καταγραφή στα προσωρινά στοιχεία, γεγονός που ενέχει κινδύνους για τη φήμη των ελληνικών προϊόντων.
Η τήρηση προδιαγραφών εμπορίας και ποιότητας και η πλήρης ιχνηλασιμότητα αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την προστασία της αξιοπιστίας των ελληνικών φρούτων και λαχανικών.
Προτάσεις μέτρων
1.Δημιουργία Ενιαίου Ταμείου Στήριξης (κατά το πρότυπο του ταμείου ενέργειας) για την ενίσχυση παραγωγών και επιχειρήσεων απέναντι στις αυξήσεις κόστους (λιπάσματα, φυτοφάρμακα, τυποποίηση, μεταφορικά).
2.Επανεξέταση καθεστώτος εισαγωγών και αυστηρότεροι έλεγχοι προϊόντων από τρίτες χώρες για την αποφυγή «ελληνοποιήσεων».
3.Άμεση επίλυση ζητήματος εργατών γης, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία είναι ανεπαρκής και κινδυνεύουν να μείνουν ακαλλιέργητες μεγάλες εκτάσεις.
4.Στρατηγική για την κλιματική αλλαγή και τους υδάτινους πόρους ώστε να αποφευχθεί η εγκατάλειψη καλλιεργειών.
5.Αναδιάρθρωση καλλιεργειών με βάση τις τάσεις των αγορών, εμπλουτισμό ποικιλιών, επιμήκυνση περιόδου συγκομιδής και εμπορίας.
Αναγκαία είναι η επανίδρυση του Συμβουλίου Αγροτικής Ανάπτυξης με συμμετοχή θεσμικών φορέων παραγωγής και εμπορίας, που θα αναλάβει και την ανάπτυξη του τομέα βιολογικών προϊόντων.
