Την αντίθεσή της στην απόφαση του ΥΠΕΝ για την απόρριψη των Μελετών Γεωλογικής Καταλληλότητας στον πολεοδομικό σχεδιασμό όλων των επιπέδων εκφράζει ανοιχτά η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΟΓΕΔΥ).
Ολόκληρη η εν λόγω ανακοίνωση:
Στις 21/6/2022 συζητήθηκε στην αρμόδια Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της αδειοδοτικής διαδικασίας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – Β’ φάση, αδειοδότηση παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, πλαίσιο ανάπτυξης πιλοτικών θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταικών σταθμών και ειδικότερες διατάξεις για την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος».
Η ΠΟΓΕΔΥ προσκλήθηκε και ο Πρόεδρος της έκανε παρέμβαση στη συζήτηση όσον αφορά συγκεκριμένα άρθρα (49, 50, 146, 158) που περιλαμβάνονταν στο Σχέδιο Νόμου και δήλωσε την αντίθεση της Ομοσπονδίας σε αυτά.
Αίφνης, στις 23/6/2022, με μια πρωτοφανή μεθόδευση, κατατέθηκε τροπολογία – προσθήκη που φυσικά δεν συζητήθηκε στην Επιτροπή της Βουλής και βέβαια δεν δόθηκε η δυνατότητα στην ΠΟΓΕΔΥ να τοποθετηθεί γι αυτήν.
Με την τροπολογία – προσθήκη που αντικαθιστά την παρ. 5 του άρθρου 5 του Ν.4315/2014, καταργείται η διαδικασία της έγκρισης των Μελετών Γεωλογικής Καταλληλότητας που απαιτούνται κατά τον πολεοδομικό σχεδιασμό όλων των επιπέδων και αντικαθίσταται με μια απλή θεώρηση της «πληρότητας» του φακέλου της μελέτης.
Μια τόσο σοβαρή τροπολογία ενσωματώνεται στο αρχικό Σχέδιο Νόμου χωρίς να έχει συζητηθεί στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και χωρίς να έχουν ενημερωθεί και προσκληθεί για διαβούλευση οι αρμόδιοι Φορείς που είναι το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΓΕΩΤΕΕ), η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΟΓΕΔΥ), ο Σύλλογος Ελλήνων Γεωλόγων (ΣΕΓ), ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γεωλόγων Δημοσίου (ΠΑΣΥΓΕΔΗ) και ο Σύνδεσμος Γεωλόγων Μελετητών (ΣΥΝΓΕΜΕ).
Επισημαίνουμε τον κίνδυνο, η κατάργηση ενός αξιόπιστου ελέγχου του περιεχομένου των Τεχνικών Εκθέσεων και των Χαρτών των Μελετών Γεωλογικής Καταλληλότητας, να επιφέρει την υποβάθμιση του επιστημονικού επιπέδου των μελετών, γεγονός που με βεβαιότητα θα οδηγήσει σε τεχνικά λάθη στο σχεδιασμό, σε αστοχίες έργων, σε οικονομικές ζημίες και κυρίως με σοβαρές επιπτώσεις στην ασφάλεια των πολιτών.
Σε μία χώρα με εξαιρετικά σύνθετο και πολύπλοκο γεωλογικό περιβάλλον όπως είναι η Ελλάδα, είναι παράδοξο το γεγονός να υποβαθμίζεται ο ρόλος της γεωλογικής εργασίας στην συλλογική προσπάθεια για ασφαλέστερες πόλεις, σε ένα βιώσιμο περιβάλλον. Ειδικότερα, η πολυμορφία των γεωλογικών συνθηκών του Ελληνικού Χώρου δεν επιτρέπουν επικίνδυνες «απλουστεύσεις» στον τρόπο διερεύνησης του γεωλογικού παράγοντα και των γεωλογικών κινδύνων, δεδομένου ότι η χώρα μας, λόγω της γεωγραφικής θέσης της και της γεωλογίας της, πλήττεται συχνά από σεισμούς, κατολισθήσεις, πλημμύρες και άλλα συνοδά προς αυτά, φυσικά φαινόμενα, τα οποία απειλούν με καταστροφές το φυσικό και ανθρωπογενές δομημένο περιβάλλον.
Θα πρέπει να τονιστεί επίσης, ότι προκειμένου να διασφαλίζεται το Δημόσιο συμφέρον, οι Πολεοδομικές, οι Χωροταξικές, οι Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, οι Υδραυλικές Μελέτες κ.α, που είναι μελέτες σχεδιασμού του χώρου αντίστοιχου επιπέδου με τις Μελέτες Γεωλογικής Καταλληλότητας, εξετάζονται λεπτομερώς και εγκρίνονται από τους αρμόδιους δημόσιους φορείς. Με την προτεινόμενη τροπολογία, η Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας θα είναι η μοναδική μελέτη που δεν θα εγκρίνεται αρμοδίως, αλλά κάποιος δημόσιος υπάλληλος, αδιευκρίνιστης ειδικότητας, θα την θεωρεί, απλά ως προς την πληρότητά της, έννοια που είναι εντελώς ασαφής. Με δεδομένο ότι δεν ισχύει κάτι αντίστοιχο και για τις άλλες υποστηρικτικές μελέτες που πλαισιώνουν τον Χωροταξικό και Πολεοδομικό Σχεδιασμό, η Γεωλογική Μελέτη μετατρέπεται σε μελέτη δεύτερης κατηγορίας, απαξιώνοντας έτσι τόσο το γεωλογικό αντικείμενο, όσο και την επιστημονική εργασία των μελετητών και των στελεχών της δημόσιας διοίκησης.
Υπογραμμίζεται επίσης, ότι η προτεινόμενη διάταξη είναι σαφώς αντίθετη με τις διατάξεις του άρθρο 189 του Νόμου 4412/2016, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 94 του Ν. 4782/2021 «Έγκριση της μελέτης – παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης Αντικατάσταση του άρθρου 189 του ν. 4412/2016», όπου αναφέρεται ότι «η έγκριση της μελέτης γίνεται από το αρμόδιο, κατά περίπτωση όργανο» και επίσης ότι ο ελεγκτής της μελέτης «βεβαιώνει, ότι για την εκπόνηση της μελέτης εφαρμόστηκαν οι προβλεπόμενες προδιαγραφές, κανονισμοί και τεχνικές οδηγίες και ότι, η μελέτη διαθέτει την ποιοτική και ποσοτική επάρκεια, σύμφωνα με τις εν γένει συμβατικές υποχρεώσεις του αναδόχου».
Όπως μας έχει αναφερθεί, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πιστεύει ότι με αυτή την διάταξη θα δώσει λύση στο πρόβλημα των καθυστερήσεων των εγκρίσεων των Μελετών Γεωλογικής Καταλληλότητας, όπου αυτές παρατηρούνται.
Όπως έχουμε τονίσει επανειλημμένα, η κύρια αιτία για αυτό, είναι η υποστελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, με πτυχιούχους Γεωλόγους. Ως παράδειγμα αναφέρουμε την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ, στο οποίο προΐσταται ο κ. Υπουργός ΥΠΕΝ, όπου στο παρελθόν υπηρετούσαν 4 γεωλόγοι και σήμερα ουσιαστικά έχει μείνει μόνο ένας. Οι οργανικές θέσεις της υπηρεσίας παραμένουν κενές και αναμένουν την εισήγηση των διοικητικών υπηρεσιών του ΥΠΕΝ για να πληρωθούν. Επίσης, αναφέρουμε ότι στις αντίστοιχες υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων όπως είναι της Πελοποννήσου δεν υπάρχει Γεωλόγος, για να εγκρίνει τις μελέτες, οι οποίες μεταφέρονται σε γειτονικές δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες επίσης είναι υποστελεχωμένες.
Η εξομάλυνση και η επίσπευση των διαδικασιών της έγκρισης των Μελετών Γεωλογικής Καταλληλότητας δεν θα προκύψει από την κατάργηση της έγκρισης τους, από τη μείωση δηλαδή του επιπέδου των παρεχόμενων υπηρεσιών, αλλά από τη στελέχωση των αρμόδιων Υπηρεσιών με έμπειρους επιστήμονες Γεωλόγους.
Τέλος, αναφέρουμε ότι η προτεινόμενη τροπολογία διακρίνεται από ασάφεια και προχειρότητα, καθόσον καλείται η Βουλή να ψηφίσει μια διάταξη, χωρίς να γνωρίζει το πλαίσιο ευθύνης του μελετητή και άλλες λεπτομέρειες που μπορεί να είναι καθοριστικές και να αλλοιώνουν την πρόθεση του νομοθέτη, όπως είναι η προτυποποίηση του ελέγχου της πληρότητας των στοιχείων των εν λόγω μελετών.
Κατόπιν των παραπάνω:
1. Καταγγέλλουμε την μεθόδευση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να καταθέσει τροπολογία – προσθήκη μετά την συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.
2. Απαιτούμε να μην προχωρήσει η κατάργηση της διαδικασίας των εγκρίσεων των Μελετών Γεωλογικής Καταλληλότητας και να αποσυρθεί η τροπολογία.
3. Να προχωρήσουν άμεσα οι προσλήψεις Γεωλόγων ή/και η αξιοποίηση του υπάρχοντος δυναμικού με τις αναγκαίες μετακινήσεις, μέσω της διαδικασίας της κινητικότητας, προκειμένου να ξεπεραστούν καθυστερήσεις και άλλες δυσλειτουργίες της διοίκησης.
