Ιδιαίτερα δυσμενείς είναι οι επιπτώσεις που αναμένονται για τις ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών από την στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία σήμερα το πρωί. Οι συνέπειες είναι πολύπλευρες, βασίζονται σε παράγοντες που ακόμα ξεδιπλώνονται και άλλους που δεν έχουν ακόμα εκδηλωθεί και δεν αφορούν μόνο τις εξαγωγές της Ελλάδας στην Ουκρανία, αλλά και σε άλλες χώρες.
Τα πλήγματα στις εξαγωγές προς Ουκρανία
Κατ’ αρχάς, λοιπόν, σε πρώτο πλάνο αμφισβητείται από πολλές πλευρές η δυνατότητα της Ουκρανίας να εισάγει ελληνικά αλλά και οποιασδήποτε άλλης προέλευσης προϊόντα, από τους εξής λόγους:
- Η εξέλιξη των πολεμικών επιχειρήσεων, που είναι άγνωστο πόσο θα διευρυνθούν, μπορεί να αποφέρει καταστροφές υποδομών σε οποιοδήποτε τμήμα της αλυσίδας τροφίμων και άρα πρακτική αδυναμία εισαγωγής και διαχείρισης προϊόντων.
- Η συνεπαγόμενη δύσκολη οικονομική κατάσταση θα επιφέρει εμπορική αναξιοπιστία των Ουκρανών εισαγωγέων και άρα ακόμα και αδυναμία αποπληρωμής εισαχθέντων προϊόντων.
- Τέλος, και αναλόγως πάλι με την πορεία του πολέμου θα υπάρξει φυσικά και αντίστοιχο πλήγμα στην καταναλωτική ικανότητα της Ουκρανίας. Είναι χαρακτηριστικό δε, πως από σήμερα το πρωί έχουν σχηματιστεί ουρές χιλιομέτρων από ουκρανικά αμάξια σε αυτοκινητόδρομους που οδηγούν προς τη Σλοβακία, ενώ όλες οι από τα δυτικά συνορεύουσες με την Ουκρανία χώρες έχουν αρχίσει να σχεδιάζουν τις αντιδράσεις τους σε περίπτωση που αντικρίσουν κύματα πολλών δεκάδων χιλιάδων Ουκρανών προσφύγων στα σύνορα τους.
Άμεσος κίνδυνος για τα ροδάκινα
Η Ουκρανία αποτελεί μια χώρα με μεσαία θέση στη λίστα εξαγωγών ελληνικών φρούτων και λαχανικών, απορροφώντας 56.801 τόνους προϊόντων το 2020 (κατά κύριο λόγο ροδάκινα/ακτινίδια: 31.253 τόνοι, εσπεριδοειδή: 14.437 τόνοι και ακτινίδια: 7.746 τόνοι). Ωστόσο, η Ουκρανία συγκαταλέγεται σταθερά τα τελευταία χρόνια στην πρώτη τριάδα εξαγωγών ελληνικών ροδάκινων και νεκταρινιών και για αυτόν τον λόγο ανάμεσα σε παραγωγικούς συνεταιρισμούς της χώρας μας είναι ήδη έντονη η ανησυχία για τις επιπτώσεις του πολέμου στη φετινή εμπορική διάθεση του προϊόντος τους, ενώ μάλιστα αναμένεται φέτος και αυξημένη παραγωγή.
Ευρύτερος ο κίνδυνος για εξαγωγές και προς πολλές ακόμα χώρες
Οι συνέπειες στις ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών δεν περιορίζονται μόνο προς την Ουκρανία, αλλά μπορούν να επεκταθούν και σε πολλές άλλες χώρες. Σύμφωνα με τον Σύμβουλο του Incofruit-Hellas κ. Γιώργο Πολυχρονάκη, με τη νέα κατάσταση τίθεται εν αμφιβόλω η δυνατότητα συνέχισης αποστολών ελληνικών φρούτων και λαχανικών προς τις βαλτικές χώρες που από το ρωσικό εμπάργκο του 2014 αποτελούν κρίσιμο ενδιάμεσο εμπορικό σταθμό για να μπορούν τα ελληνικά φρούτα και λαχανικά να εξάγονται στη Ρωσία. Ωστόσο αυτές οι χώρες αποτελούν μέλη του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. και τις τελευταίες μέρες υποδέχονται σοβαρές στρατιωτικές ενισχύσεις. Οπότε είναι πιθανό αναλόγως της πορείας του πολέμου ή στο πλαίσιο κυρώσεων και αντικυρώσεων εκατέρωθεν από ΝΑΤ0-Ε.Ε. και Ρωσία να απαγορευθεί η διακίνηση προϊόντων μεταξύ βαλτικών χωρών και Ρωσίας.
Τέλος, οι νέες κυρώσεις που επιβάλλονται προς τις διάφορες ρωσικές τράπεζες κάνουν πιο επισφαλείς τις εμπορικές συναλλαγές με ρωσικές επιχειρήσεις, ενώ η ενδεχόμενη αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου θα αυξήσει και άλλο το κόστος παραγωγής των φρούτων και των λαχανικών.
Φ.Κ.
