Μετά από ένα μέτριο καλοκαίρι, οι αποδόσεις της πατάτας ήταν γενικά καλές. Ο μέσος όρος των αποδόσεων σε Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία και Βέλγιο που επιτεύχθηκε ήταν 45,8 t/ha. Πρόκειται για αύξηση 6,3% σε σύγκριση με πέρυσι. Σε συνδυασμό με την αύξηση των εκταρίων, η συνολική παραγωγή σε αυτές τις χώρες εκτιμάται σε 23,6 εκατομμύρια τόνους (22,9 Mt το 2021, ένα κάπως συγκρίσιμο έτος). Προς το παρόν, σύμφωνα με την ομοσπονδία παραγωγών που συσπειρώνει τους πατατοπαραγωγούς από αυτές τις χώρες (NEPG), περίπου 22,2 Mt φαίνεται να έχουν συγκομιστεί. Άρα υπάρχουν περίπου 1,4 Mt στα χωράφια. Η NEPG δεν κάνει εικασίες για το πόσο θα συγκομιστεί ακόμα, αλλά μέρος της καλλιέργειας χάνεται οριστικά!
Άφθονη βροχή
Οι κακές καιρικές συνθήκες τον Οκτώβριο σταμάτησαν τις δραστηριότητες συγκομιδής μετά από μόλις τρεις εβδομάδες. Μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου, καταγράφηκαν περιφερειακά έως και 250 mm βροχής, με αποτέλεσμα πλημμύρες. Η Βόρεια Γαλλία, το δυτικό τμήμα του Βελγίου και οι παράκτιες περιοχές στην Ολλανδία υπέφεραν περισσότερο. Οι περισσότερες από τις εκτάσεις που απομένουν προς συγκομιδή είναι στην Ολλανδία (15 %) και στο Βέλγιο (11%). Το κόστος (συγκομιδή, πλύσιμο, στέγνωμα και αποθήκευση) είναι υψηλό. Το 2023 δείχνει, σχολιάζει η NEPG, ότι η παραγωγή πατάτας γίνεται πιο δύσκολη, επικίνδυνη, ακριβή και αγχωτική. Ο καιρός στα τέλη της άνοιξης και στις αρχές του καλοκαιριού (δηλαδή ξηρός και ζεστός) ήταν τυπικά ένας καιρός «κλιματικής αλλαγής». Οι άφθονες βροχοπτώσεις στα τέλη του καλοκαιριού και το φθινόπωρο έδειξαν και πάλι τυπικά ποιες είναι οι καιρικές συνθήκες. Τα συμβόλαια για την επόμενη σεζόν πρέπει να λαμβάνουν υπόψη αυτούς τους κινδύνους, υπενθυμίζει η NEPG.
Μείζονες ανησυχίες
Οι καλλιεργητές ανησυχούν για τις πατάτες που δεν θα μπορέσουν να συγκομίσουν. Πράγματι, μερικές πατάτες δεν μπορούν να βγουν από το έδαφος και οι πατάτες που μένουν σε αναερόβιες συνθήκες μπορεί να σαπίσουν. Αυτές που θα συγκομιστούν, θα αντιμετωπίσουν ενδεχομένως ποιοτικά προβλήματα και τελικά δεν θα αποθηκευτούν και ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω ορισμένες συμβάσεις δεν θα εκπληρωθούν.
Υψηλές τιμές τώρα και για τη συνέχεια
Οι δύσκολες συνθήκες συγκομιδής επηρεάζουν προφανώς την ελεύθερη αγορά. Μετά από μια σύντομη περίοδο υπερπροσφοράς, βρισκόμαστε πλέον σε μια κατάσταση χαμηλότερης διαθεσιμότητας. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, οι τιμές πατάτας στην ελεύθερη αγορά αυξήθηκαν από 8 € σε 20 € ανά 100 κιλά. Η ζήτηση για υγιεινές, ξηρές πατάτες είναι υψηλή τόσο για τη βιομηχανία όσο και για τις εξαγωγές. Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν πόσες πατάτες μπορούν ακόμα να συγκομιστούν. Μπορεί να υπάρχει προσωρινή παροχή υγρών παρτίδων. Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος οι τιμές να μειωθούν μακροπρόθεσμα. Η πρόωρη εκπλήρωση των συμβολαίων θα μπορούσε ακόμη και να οδηγήσει σε ελλείψεις μακροπρόθεσμα (άνοιξη 2024).
