Με δυναμικούς ρυθμούς ξεκινάει σε λίγες εβδομάδες η χειμερινή σεζόν, αλλά για ακόμα μία χρονιά η έλλειψη εργατών γης θα είναι έντονη, καθώς -όπως αποδείχθηκε- το σύστημα των μετακλητών εργατών που θα έλυνε εν μέρει το πρόβλημα, όχι μόνο απέτυχε, αλλά μετεξελίχθηκε σε «χρυσοφόρα διαδικασία» για τα κυκλώματα της παράνομης μετανάστευσης.
Σε λίγες εβδομάδες από σήμερα ξεκινάει η συγκομιδή της ελιάς, των εσπεριδοειδών και των ακτινιδίων, προϊόντα τα οποία για να συλλεχθούν χρειάζονται πολλά εργατικά χέρια, που δεν υπάρχουν. Γνωστό αυτό το πρόβλημα από τα προηγούμενα χρόνια, και η κυβέρνηση για να δώσει μία λύση υιοθέτησε το μέτρο της μετάκλησης εργατών από τρίτες χώρες, οι οποίοι θα μπορούν να εργαστούν νόμιμα σε έναν εργοδότη για 9 μήνες και μετά την παρέλευση αυτού του διαστήματος, θα πρέπει να επιστρέψουν στις χώρες τους. Πολλοί παραγωγοί μπήκαν σε αυτήν τη διαδικασία, έκαναν τις αιτήσεις τους, πλήρωσαν τα παράβολα που προέβλεπε το μέτρο και περίμεναν για μήνες να έρθουν τα πολύτιμα εργατικά χέρια, για να δώσουν μια ανάσα στις καλλιέργειες.
Ορισμένοι εργάτες πράγματι ήρθαν στη χώρα μας με αυτό το μέτρο και άρχισαν να δουλεύουν στους παραγωγούς που έκαναν αίτηση μετάκλησης. Όμως, πολλοί από αυτούς τους εργάτες, μετά από λίγους μήνες «εξαφανίζονταν» και -όπως αποδείχθηκε- έφευγαν για χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Εκεί, μπορούσαν να πάρουν βίζα εργασίας για αόριστο διάστημα, οπότε δεν χρειαζόταν να γυρίσουν πίσω στις πατρίδες τους μετά το 9μηνο, όπως προβλέπει το ελληνικό μέτρο.
Η μετεξέλιξη!
Το να «εξαφανίζονται» οι μετακλητοί εργάτες είναι πλέον μόνιμο φαινόμενο, ενώ βλέπουμε ότι αυτό έχει εξαπλωθεί σε όλη την Ελλάδα. Κύκλοι που γνωρίζουν πολύ καλά τη διαδικασία –αλλά και τα παρασκήνια της μετάκλησης των εργατών από τρίτες χώρες- αναφέρουν ότι πίσω από τις «εξαφανίσεις» των μετακλητών εργατών, αλλά και από το ποιος εργάτης θα έρθει στη χώρα μας για εργασία, κρύβονται κυκλώματα λαθραίας διακίνησης οικονομικών μεταναστών.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν οι παραπάνω κύκλοι, το ποιος θα έρθει ως μετακλητός εργάτης στη χώρα μας, αποφασίζεται από τα κυκλώματα που δρουν στις χώρες αποστολής εργατών, όπως το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, αφού πρώτα οι υποψήφιοι μετακλητοί εργάτες καταβάλουν στους τοπικούς διακινητές ένα σεβαστό ποσό, το οποίο κυμαίνεται από 6.000 έως 8.000 ευρώ το άτομο. Εννοείται βέβαια ότι μερίδιο από αυτό το ποσό λαμβάνουν και όσοι άλλοι εμπλέκονται στη διαδικασία μετάκλησης εργατών από αυτές τις χώρες. Όταν τακτοποιηθούν όλα, δηλαδή μόλις βρεθούν οι «υποψήφιοι εργάτες» και πληρωθεί το τίμημα, ειδοποιούνται τα κυκλώματα στη χώρα μας για το ποιοι άνθρωποι έρχονται. Έτσι, ο «μετακλητός εργάτης» είναι πλέον υπό συνεχή παρακολούθηση και δουλεύει στον εργοδότη που τον έφερε, μέχρι να ξεχρεώσει τα υπόλοιπα που ενδεχομένως χρωστάει στους διακινητές.
Τα άσχημα νέα όμως δεν σταματούν εδώ. Τα κυκλώματα προσεγγίζουν και Έλληνες παραγωγούς που έχουν το δικαίωμα να κάνουν αίτηση για μετακλητούς εργάτες και τους προτρέπουν να κάνουν αίτηση, δίνοντάς τους ένα σεβαστό πόσο, το οποίο είναι κοντά στα 1.000 ευρώ για κάθε εργάτη που καλούν με τις αιτήσεις τους. Τις περισσότερες φορές, οι εργάτες που έρχονται γι’ αυτόν τον ενδιάμεσο – μεσολαβούντα παραγωγό «εξαφανίζονται» με το που πατούν το πόδι τους στην Ελλάδα, κατευθυνόμενοι αμέσως σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Πάρτε ρεαλιστικά μέτρα
Όταν ανακοινώθηκε η διαδικασία της μετάκλησης εργατών, είχαμε επισημάνει ότι αυτό το μέτρο κινείται μεν προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά όπως έχει σχεδιαστεί δεν θα φέρει κανένα αποτέλεσμα -μάλιστα, είχαμε αναλύσει σε εκείνα τα ρεπορτάζ και τους λόγους. Δεν φανταζόμασταν όμως ότι θα φτάναμε στο σημείο να γίνει «εργαλείο» στα χέρια των κυκλωμάτων μετανάστευσης, με τη συμμετοχή μάλιστα κάποιων παραγωγών.
Μετά τις σημερινές αποκαλύψεις, πρέπει η Πολιτεία να επανεξετάσει άμεσα το θέμα της μετάκλησης εργατών από τρίτες χώρες για 9μηνη απασχόληση, καθώς το μέτρο αυτό απέτυχε παταγωδώς. Ακόμα, πρέπει να σταματήσει άμεσα η σκέψη να εμπλακούν με τους μετακλητούς εργάτες θεσμικά όργανα του χώρου, κι αυτό γιατί είναι ορατός ο κίνδυνος όσοι ασχοληθούν με αυτό, να βρεθούν εν αγνοία τους μπλεγμένοι σε σκοτεινά κυκλώματα.
Το έχουμε πει στο παρελθόν και το λέμε για ακόμα μία φορά: Στο θέμα των εργατών γης -και όχι μόνο- να εφαρμόσουμε ως χώρα αυτό που κάνει η Γερμανία, δηλαδή να δώσουμε άδεια εργασίας στους αιτούντες, με απλές διαδικασίες. Το να επιμείνουμε σε ένα μέτρο που είναι δυσκίνητο και εξυπηρετεί τα κυκλώματα της παράνομης διακίνησης ανθρώπων, δεν είναι σοφό. Και φυσικά, ας μην ξεχνάμε ότι πρέπει να βρούμε τρόπους για να λυθεί και το θέμα της αξιοπρεπούς διαβίωσης των μετακλητών εργατών, το οποίο όπως αποδείχθηκε δεν μπορεί να λυθεί ατομικά, αλλά χρειάζονται συλλογικές δράσεις με την αρωγή της Πολιτείας.
Όπως βλέπουμε, το θέμα «εργάτες γης» παραμένει ακόμη άλυτο και χρειάζεται μία ρεαλιστική προσέγγιση, η οποία να λαμβάνει υπόψη όχι μόνο τις ανάγκες των Ελλήνων παραγωγών, αλλά και τις ανάγκες και τα «θέλω» των μετακλητών εργατών.
Μόνο έτσι μπορεί να βρεθεί μία βιώσιμη λύση.
Τάκης Ορφανός,
Εκδότης Περιοδικού Φρουτονέα
takis@froutonea.gr
