Τα μήλα αποτελούν ένα από τα πιο καλλιεργούμενα φρούτα στην Ουκρανία, τη διακίνηση των οποίων αναλαμβάνουν ιδιωτικές εταιρείες. Μέσα σε λίγους μήνες μετά την έναρξη της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, οι Ουκρανοί εξαγωγείς μήλων μπόρεσαν να ξεπεράσουν την αρχική παύση των εξαγωγικών δραστηριοτήτων, να βρουν νέες οδούς εφοδιασμού των πελατών τους και να συνεχίσουν τις αποστολές στις πιο απομακρυσμένες χώρες. Ωστόσο, το εισόδημα των Ουκρανών παραγωγών έχει μειωθεί, ενώ σύμφωνα με τις δηλώσεις στα Φρουτονέα του Taras Bashtannyk, προέδρου της ουκρανικής ομοσπονδίας παραγωγών-εξαγωγεών φρούτων και λαχανικών, οι παραγωγοί μήλων αντιμετωπίζουν προβλήματα με την ηλεκτρική ενέργεια.
Η επίδραση του πολέμου στις εξαγωγές μήλων
Οι χώρες του Αραβικού Κόλπου έχουν καταστεί ο κύριος εξαγωγικός προορισμός για τα φρέσκα ουκρανικά μήλα την τρέχουσα σεζόν. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Andriy Yarmak, οικονομολόγο στο Κέντρο Επενδύσεων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) «τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναγορεύθηκαν και πάλι ως ο κύριος αγοραστής τους, αφού απορρόφησαν σχεδόν 3.000 τόνους φρέσκων ουκρανικών μήλων κατά τους τρεις πρώτους μήνες της σεζόν. Μεταξύ των άλλων κύριων εισαγωγέων μήλων από την Ουκρανία, συγκαταλέγονται η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, το Ιράκ, το Κουβέιτ και το Ομάν. Σημαντική είναι επίσης η επανέναρξη των εξαγωγών στη Μαλαισία, όπου τα ουκρανικά μήλα έχουν καλή φήμη. Εξάλλου, είναι πολύ μακριά από την Ουκρανία, ο χρόνος παράδοσης τους έχει αυξηθεί σημαντικά, όπως και η τιμής τους».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της EastFruit για το πρώτο τρίμηνο της σεζόν 2022/2023, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο της προηγούμενης σεζόν, η Ουκρανία αύξησε τις εξαγωγές μήλων προς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατά 2% και προς το Κατάρ κατά 11%. Επίσης, δραστικά -περισσότερο από τρεις φορές- αυξήθηκε ο όγκος των εξαγωγών φρέσκων ουκρανικών μήλων στο Ουζμπεκιστάν. Στον αντίποδα, όμως, ήταν και οι εξαγωγές προς τις χώρες της Ε.Ε. που μειώθηκαν αρκετά απότομα. Μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. που συνέχισαν να εισάγουν σημαντικές ποσότητες μήλων από την Ουκρανία κατά το πρώτο τρίμηνο, μπορούν να σημειωθούν μόνο η Ρουμανία και η Σουηδία.
Αποτυπώνοντας τις εξελίξεις στις εμπορικές ροές με βάση το ημερολογιακό έτος, τότε τους πρώτους δέκα μήνες του 2022, παρά τον πόλεμο που εξαπέλυσε η Ρωσία, η Ουκρανία εξήγαγε 2,4 φορές περισσότερα μήλα από ό,τι την ίδια περίοδο του 2021.
Χαμηλή ποιότητα – Ανεβασμένες τιμές
Αύξηση των τιμών πώλησης των μήλων από τις αρχές του έτους έχει καταγραφεί στην Ουκρανία, σύμφωνα με τους αναλυτές της EastFruit, η οποία αποδίδεται στην αισθητή εντατικοποίηση του εμπορίου και των προμηθειών σε αυτόν τον τομέα της αγοράς.
Ταυτόχρονα, η προσφορά μήλων υψηλής ποιότητας στην αγορά είναι μάλλον περιορισμένη, γεγονός που συμβάλλει επίσης στην αύξηση των τιμών τους. Πολλοί είναι σήμερα οι παραγωγοί που προσφέρουν κυρίως μήλα που έχουν αρχίσει να αλλοιώνονται λόγω της μακράς αποθήκευσης και σχεδιάζουν να πουλήσουν εκ νέου μήλα καλής ποιότητας το νωρίτερο στις αρχές της άνοιξης. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι λόγω της αστάθειας στην αγορά συναλλάγματος, η τιμή των εισαγόμενων μήλων αυξήθηκε επίσης σημαντικά, γεγονός που συμβάλλει στην αύξηση της τιμής των μήλων από τις τοπικές εκμεταλλεύσεις.
Ως αποτέλεσμα, η τιμή των μήλων καλής ποιότητας στην Ουκρανία έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο 37% από τις αρχές Ιανουαρίου. Οι ουκρανικές επιχειρήσεις τιμολογούσαν τα μήλα από 9 έως 15 UAH/kg (0,47-0,74 $/kg), ανάλογα με το διαμέτρημα και την ποικιλία, ενώ σημειώνουν ότι οι κόκκινες ποικιλίες μήλων έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση.
Φ.Κ.
