Η νέα σεζόν για τα χειμερινά προϊόντα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και για ακόμα μια χρονιά δυστυχώς το μείζον θέμα δεν είναι πως τα προϊόντα μας, ακτινίδια, μήλα, ή εσπεριδοειδή θα κατακτήσουν νέες αγορές, αλλά πως οι οργανωμένες επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν τους εγχώριους και Βαλκάνιους μαυραγορίτες!
Όμως αντί να συζητάμε πως θα οργανώσουμε καλύτερα την εμπορική πορεία αυτών των προϊόντων τη νέα σεζόν, δυστυχώς για ακόμα μια φορά στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται το θέμα του παραεμπορίου. Οι οργανωμένες εξαγωγικές επιχειρήσεις των εσπεριδοειδών, αντί να προσπαθούν να βρουν λύσεις για να αντιμετωπίσουν τις αυξήσεις των υλικών συσκευασίας και μεταφοράς, αναλώνονται σε συζητήσεις για το πως θα αντιμετωπίσουν στις Βαλκανικές αγορές και τον αθέμιτο ανταγωνισμό που προκαλούν οι διακινητές οι οποίοι αγοράζουν τα προϊόντα από το χωράφι και τα εισάγουν στην χώρα τους με εικονικά παραστατικά, και χωρίς αυτά τα προϊόντα να έχουν συσκευαστεί και τυποποιηθεί, έτσι ώστε να αποκτήσουν μια έστω μικρή προστιθέμενη αξία.
Το μητρώο εμπόρων και άλλα ανέκδοτα
Αυτές τις καταστάσεις, δηλαδή του παραεμπορίου, τις βιώνει ο κλάδος εδώ και πολλά χρόνια, αλλά ουσιαστικά μέτρα για να λυθεί δεν πάρθηκαν ποτέ. Ακόμα και αυτό το περιβόητο μητρώο εμπόρων του Υπουργείου, που ξεκίνησε να λειτουργεί πριν από περίπου δέκα χρόνια, έχει καταλήξει ένα κακόγουστο αστείο, καθώς σε όποιον ζητάει να γραφτεί σε αυτό το μητρώο, δεν γίνεται κανένας έλεγχος εάν διαθέτει τις κατάλληλες εγκαταστάσεις για να συσκευάζει και να διακινεί φρέσκα φρούτα και λαχανικά!
Έτσι βλέπουμε να συσκευάζονται προϊόντα σε αποθήκες-τρώγλες, χωρίς να τηρείται η κείμενη νομοθεσία για την ασφάλεια των τροφίμων, ενώ όσο αφορά την άδεια λειτουργίας, αυτά είναι ψιλά γράμματα για αυτούς τους ανθρώπους.
Υπάρχουν λύσεις
Θα ρωτήσει κάποιος, «μα υπάρχουν προδιαγραφές για το τι πρέπει να έχει ένα συσκευαστήριο για να πάρει άδεια λειτουργίας;». Ναι, υπάρχουν οι κανόνες για την ασφάλεια των τροφίμων και κοντά σε αυτές μπορούν να προστεθούν και άλλες προϋποθέσεις, ιδίως όταν πρόκειται για επιχειρήσεις που εξάγουν προϊόντα. Πόσο διαφορετικά, αλήθεια, θα ήταν τα πράγματα στον χώρο μας, εάν οι επιχειρήσεις διακίνησης φρέσκων φρούτων και λαχανικών, αποκτούσαν άδεια λειτουργίας μετά από έλεγχο των εγκαταστάσεων τους; Μπορεί το ελληνικό κράτος να ανταποκριθεί σε αυτό το έργο; Μπορεί, και εάν δεν μπορεί θα μπορούσε να συνεργαστεί με αξιόπιστους φορείς για να ολοκληρώσει αυτό το έργο. Αξίζει να αναφέρουμε στο σημείο αυτό την απάντηση που έδωσε, σε ερώτηση σε σχέση με το παραεμπόριο, ο κ. Θωμάς Αραπογιάννης, Vice President Agriculture της TÜV HELLAS.
«Οι ελληνικοί Φορείς Επιθεώρησης και Πιστοποίησης μπορούν σε συνεργασία με την επίσημη πολιτεία να συνδράμουν στον έλεγχο του παραεμπορίου. Έχουν την τεχνογνωσία και τους πόρους να εμπλακούν στην διαδικασία αδειοδότησης των συσκευαστηρίων φρέσκων φρούτων και λαχανικών κάτω από τον αυστηρό έλεγχο της Πολιτείας που θα τηρεί τα μητρώα, θα ελέγχει και θα αξιολογεί τους Φορείς Πιστοποίησης».
Υπάρχει βούληση όμως;
Όπως βλέπουμε, λύσεις για να παταχθεί, έστω εν μέρει το παραεμπόριο υπάρχουν. Αυτό όμως που δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί είναι εάν αυτό το θέλει και η Πολιτεία. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε γιατί η Πολιτεία, παρότι έχει στην διάθεση της εδώ και μια δεκαετία μια βάση με πλήρη στοιχεία όσων διακινούν φρέσκα φρούτα και λαχανικά δεν την αξιοποιεί και δεν προχωράει σε ελέγχους για να διαπιστώσει ποιος διαθέτει τις κατάλληλες υποδομές για να συσκευάζει και να διακινεί φρέσκα προϊόντα. Δεν καταλαβαίνουν ότι εάν λυθεί αυτό το θέμα θα δημιουργούνταν πολλές θέσεις εργασίας στους παραγωγικούς τόπους που τόσο ανάγκη τις έχουμε και παράλληλα θα βελτίωνε κατά πολύ την παρουσία των προϊόντων μας στις διεθνής αγορές; Όπως φαίνεται δεν τους απασχολούν καθόλου αυτά τα θέματα και μάλλον έχουν ξεγράψει την αγροτική οικονομία της χώρας μας από το πρόγραμμα τους!
Καταλήγοντας
Για άλλη μια φορά θίγουμε το θέμα του παραεμπορίου μέσα από τις σελίδες του περιοδικού μας και καταθέσουμε ακόμα μια πρόταση για να λυθεί αυτό το θέμα. Δυστυχώς όμως, όπως φαίνεται και αυτή η πρόταση θα έχει την τύχη που είχαν όλες οι προηγούμενες προτάσεις που έχουμε καταθέσει για την ανάπτυξη του χώρου σε αυτά τα 23 χρόνια της κυκλοφορίας μας.
Είναι γνωστό ότι η αιτία για την κατάσταση που έχει περιέλθει ο κλάδος των φρέσκων φρούτων και λαχανικών είναι η απουσία ενός αξιόλογου οργάνου στον χώρο μας, το οποίο θα είναι και ο μοναδικός θεσμοθετημένος συνομιλητής με την Πολιτεία.
Η δημιουργία της ΕΘΕΑΣ, η οποία εδώ και ένα χρόνο δεν έχει ακόμα κατορθώσει να προχωρήσει σε εκλογές, θα ήταν μια κάποια φωνή για τον χώρο, παρότι μέσω των συνεταιρισμών διακινείται μόνο περίπου το 10% των προϊόντων που παράγονται στην χώρα μας.
Ίσως έχει έρθει η ώρα η νέα γενιά που έχει μπει στον χώρο, να πάρει τις πρωτοβουλίες που χρειάζονται και να προσπαθήσει να οργανώσει τον χώρο. Μια τέτοια πρωτοβουλία το περιοδικό ΦΡΟΥΤΟΝΕΑ θα την αγκάλιαζε και θα έκανε ότι είναι δυνατόν για να πετύχει. Ας σπάσει λοιπόν η νέα γενιά την αδιαφορία και την αδράνεια και ας πάρει στα χέρια της το μέλλων της. Εξ άλλου της ανήκει!