Βρισκόμαστε στα μέσα Ιανουαρίου και μέχρι στιγμής η ζήτηση για φυλλοβόλα δένδρα είναι ελάχιστη, όπως άλλωστε συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Ξεφυλλίζοντας τα περασμένα τεύχη του Περιοδικού μας, βλέπουμε ότι αυτή η χαμηλή ζήτηση για νέες φυτεύσεις στα φυλλοβόλα δένδρα, έχει κλείσει ένα διάστημα κοντά στα 10 χρόνια, δηλαδή όλη τη 10ετία της Οικονομικής κρίσης έχουμε υποτονικές φυτεύσεις στα φυλλοβόλα δένδρα. Η χρυσή πενταετία 2005-2010 κατά την οποία φυτεύτηκαν μεγάλες εκτάσεις σε όλα τα είδη, με αποτέλεσμα να αλλάξει ο παραγωγικός χάρτης της χώρας μας σε πολλά προϊόντα, είναι πλέον μια μακρινή ανάμνηση, αλλά μας δείχνει ταυτόχρονα και τις μεγάλες δυνατότητες που έχει ο παραγωγικός μας τομέας. Ας αφήσουμε όμως το παρελθόν και ας δούμε αναλυτικά πώς εξελίχθηκαν φέτος οι φυτεύσεις στα φυλλοβόλα δένδρα.
Ροδάκινα-Νεκταρίνια: Ξεκινάμε με τα επιτραπέζια ροδάκινα-νεκταρίνια, ένα προϊόν που τα τελευταία χρόνια δεν έφερε κανένα κέρδος στους καλλιεργητές – αντίθετα, προξένησε μεγάλες ζημιές. Έτσι όχι μόνο δεν έγιναν φυτεύσεις φέτος σε αυτό το είδος, αλλά αντίθετα εκριζώθηκαν πολλές καλλιέργειες. Όσον αφορά όμως στα βιομηχανικά ροδάκινα, εδώ τα πράγματα εξελίχθηκαν λίγο καλύτερα και έγιναν κάποιες φυτεύσεις, οι οποίες όμως πραγματοποιούνται στα πλαίσια του προγράμματος αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών, που εφαρμόζουν για τα μέλη τους, οι Εταιρείες Venus και Παυλίδης. Το πρόγραμμα αυτό αφορά στη δημιουργία νέων κτημάτων με συγκεκριμένη ποικιλία, την οποία επιδοτούν οι παραπάνω Επιχειρήσεις.
Κεράσια: Είναι ένα από τα ελάχιστα είδη, για τα οποία οι Παραγωγοί έδειξαν ένα κάποιο ενδιαφέρον φέτος για νέες φυτεύσεις – και αυτό κατά κύριο λόγο οφείλεται στην πολύ καλή εμπορική πορεία που είχαν τα κεράσια, κατά την περσινή χρονιά. Οι περιοχές που έγιναν φέτος οι περισσότερες φυτεύσεις είναι οι ορεινές περιοχές της Μακεδονίας, ενώ αξιόλογες φυτεύσεις έγιναν και στα ορεινά της Ξάνθης και της Ροδόπης. Οι ποικιλίες που επιλέχτηκαν προς φύτευση είναι οι όψιμες ποικιλίες, ενώ πειραματικές φυτεύσεις με όψιμες υπέρ πρώιμες ποικιλίες έγιναν σε ορισμένες περιοχές της Πελοποννήσου.
Βερίκοκα: Είναι ένα από τα ελάχιστα προϊόντα που έδειξαν φέτος ενδιαφέρον οι Παραγωγοί προς φύτευση. Όσον αφορά στις ποικιλίες που επέλεξαν οι Παραγωγοί προς φύτευση, αυτές είναι ως επί το πλείστον πρώιμες ποικιλίες με κόκκινη σάρκα, ενώ οι περιοχές που προχώρησαν σε φυτεύσεις είναι αυτές που έχουν παράδοση με αυτήν την καλλιέργεια, δηλαδή η Χαλκιδική, η Αργολίδα, η Κορινθία, ενώ σιγά-σιγά βλέπουμε να ανεβαίνει η καλλιέργεια και σε περιοχές της Πέλλας, Ημαθίας και της Λάρισας.
Αχλάδια-μήλα: Ελάχιστες είναι οι φυτεύσεις που έγιναν φέτος στα μήλα – και αυτές οι λίγες φυτεύσεις που έγιναν αφορούν κυρίως στις ποικιλίες Gala και Fuji – και με απόσταση από αυτές τις δύο ποικιλίες ήρθε η ποικιλία red delicious. Όσον αφορά τώρα στους Παραγωγούς που έδειξαν ενδιαφέρον, αυτοί προέρχονται κυρίως από τις περιοχές Καστοριάς και Πύργους Κοζάνης, καθώς και Αγιάς Λάρισας. Να σημειώσουμε εδώ, ότι λίγες φυτεύσεις μήλου έγιναν και στην περιοχή της Καβάλας, με κυρίαρχη ποικιλία την ποικιλία Gala.
Στα αχλάδια τώρα, ελάχιστα είναι να δένδρα που φυτεύτηκαν φέτος από την ποικιλία Κρυστάλλι – και αυτά για να συμπληρώσουν οι Παραγωγοί τα κενά στα κτήματά τους. Αντίθετα, στην περιοχή της Λάρισας δημιουργήθηκαν φέτος κάποια νέα κτήματα με την ποικιλία Williams – και αυτά, μετά την προτροπή των Βιομηχανιών της μεταποίησης.
Ακτινίδια: Είναι το είδος που επιλέγουν για να καλλιεργήσουν οι περισσότεροι Παραγωγοί στη Βόρεια αλλά και Κεντρική Ελλάδα. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των φυτωριούχων, ζωηρή είναι και φέτος η ζήτηση για αυτό το είδος – και όπως εκτιμάται, οι συνολικές φυτεύσεις σε ακτινίδια ίσως να ξεπεράσουν φέτος τα 10.000 στρέμματα. Οι περιοχές που επενδύουν σε αυτήν την καλλιέργεια είναι οι περιοχές όπου υπάρχει σήμερα η καλλιέργεια του ακτινιδίου, δηλαδή οι περισσότερες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας και οι περιοχές της Άρτας και της Αιτωλοακαρνανίας. Η πλειονότητα των νέων αυτών φυτεύσεων γίνεται με την ποικιλία Hayward, ενώ δημιουργήθηκαν και ορισμένα νέα κτήματα με τις ποικιλίες που έχουν κίτρινη σάρκα. Να σημειώσουμε εδώ, ότι με τις ήδη υπάρχουσες φυτεύσεις, ο όγκος της παραγωγής μέσα στα επόμενα 3 χρόνια θα ξεπεράσει κατά πολύ τους 300.00 τόνους, κάτι που θα φέρει τη χώρα μας κοντά στην Ιταλική παραγωγή.
Αμύγδαλα & άλλοι ξηροί καρποί: Τα αμύγδαλα για ακόμα μία χρονιά είναι πρώτα στις προτιμήσεις των παραγωγών και οι φυτεύσεις που έγιναν και φέτος είναι εντυπωσιακές. Αυτή η ανάπτυξη οφείλεται στις νέες ποικιλίες όψιμης άνθισης, που έδωσαν τη δυνατότητα να καλλιεργηθεί αυτό το είδος και σε περιοχές με χαμηλές θερμοκρασίες την Άνοιξη, όπως είναι η περιοχή της Θεσσαλίας, η οποία πρωταγωνιστεί έως τώρα στις φυτεύσεις αμύγδαλου. Μια ακόμα νέα περιοχή που μπαίνει στην καλλιέργεια του αμύγδαλου, είναι η περιοχή των Σερρών, ενώ κτήματα με αμύγδαλα έχουν φυτευτεί σε όλη την Ελλάδα. Δεύτερα στις προτιμήσεις των Παραγωγών, μετά τα αμύγδαλα, ήρθαν τα φιστίκια τύπου Αιγίνης, ενώ περιορισμένες ήταν οι φυτεύσεις σε καρύδια και φουντούκια.
Επιτραπέζια σταφύλια: Σημαντικές είναι και φέτος οι φυτεύσεις στα επιτραπέζια σταφύλια, με τις νέες ποικιλίες που έχουν δικαιώματα να είναι οι πρωταγωνιστές και να ακολουθούν σε απόσταση οι ελεύθερες ποικιλίες ροζακί, Ιτάλια και Βικτώρια. Να σημειώσουμε εδώ, πως ως επί το πλείστον δεν δημιουργούνται νέα κτήματα, αλλά γίνεται μια μεγάλη αναδιάρθρωση, όπου εκριζώνεται η καλλιέργεια της Σουλτανίνας και στη θέση της φυτεύονται οι νέες ποικιλίες. Σε φάση μείωσης της καλλιέργειας φαίνεται ότι μπαίνει και η ποικιλία Grimson, όπου μπορεί να μην έχουμε ακόμα σε αυτήν την ποικιλία εκριζώσεις, αλλά δεν έχουμε και νέες φυτεύσεις. Όσον αφορά στις περιοχές που προχωρούν σε φυτεύσεις νέων ποικιλιών των σταφυλιών, αυτές είναι οι περιοχές που έχουν παράδοση στην αμπελοκαλλιέργεια, δηλαδή η Κρήτη, η Κορινθία και η Καβάλα.
Άλλα είδη: Ελάχιστες έως μηδενικές ήταν και φέτος οι φυτεύσεις στα ρόδια – και όπως φαίνεται, ο παραγωγικός χάρτης σε αυτό το προϊόν όχι μόνο δεν εμπλουτίζεται, αλλά αντίθετα πολλοί Παραγωγοί εγκαταλείπουν αυτήν την καλλιέργεια. Ελάχιστες φυτεύσεις έγιναν όμως και στα κυδώνια, αλλά και στους λωτούς, παρότι σε αυτό το προϊόν, δηλαδή στους λωτούς, η χώρα μας είναι ελλειμματική.
Καταλήγοντας
Αυτό που κρατάμε από το ρεπορτάζ, είναι ότι οι Παραγωγοί επιλέγουν για ακόμα μία χρονιά να καλλιεργήσουν τα ακτινίδια, τα κεράσια και τα βερίκοκα. Επιλογές που έχουν κάνουν με την καλή εμπορική πορεία που έχουν αυτά τα προϊόντα τα τελευταία χρόνια – και κοντά σε αυτά τα είδη, είδαμε ότι και φέτος συνεχίζεται η « φρενίτιδα» με τα αμύγδαλα.
Στον αντίποδα βρίσκονται τα επιτραπέζια ροδάκινα, τα αχλάδια και τα ρόδια, καθώς η εμπορική πορεία ήταν πολύ δύσκολη την τελευταία 5ετία.
Η ευχάριστη έκπληξη έρχεται από το επιτραπέζιο σταφύλι, όπου εδώ γίνεται με πρωτοβουλία των Παραγωγών και χωρίς καμία βοήθεια από την Πολιτεία, μια γενναία αναδιάρθρωση – και έτσι, σε σύντομο διάστημα θα παράγει η χώρα μας έναν αξιόλογο όγκο από τις νέες ποικιλίες, με ταυτόχρονη μείωση τη Σουλτανίνας. Κλείνοντας αυτό το ρεπορτάζ, να σημειώσουμε ακόμα, ότι στην παραγωγή διαφόρων ειδών στρέφονται και αρκετοί Διακινητές, ενώ από αυτήν τη διαδικασία απουσιάζουν οι μικροί Παραγωγοί.