Δεν πάνε καλά τα πράγματα στα περισσότερα προϊόντα του τομέα των φρέσκων φρούτων και λαχανικών και ο παραγωγικός κόσμος βρίσκεται σε μια παραζάλη. Όμως η οικονομία μας έχει δείξει ότι κάνει κύκλους, διορθώνει τις αδυναμίες της, συμπληρώνει τα κενά της και ισορροπεί ξανά. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να είσαι ξανά στο παιχνίδι όταν περάσει η κρίση και για να συμβεί αυτό χρειάζονται να παρθούν από την πολιτεία μέτρα.
Ο τομέας των φρέσκων φρούτων περισσότερο, και λιγότερο των φρέσκων λαχανικών και κηπευτικών βιώνει τους τελευταίους μήνες τη μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων 25 χρόνων, καθώς έχει πέσει θύμα του στασιμοπληθωρισμού, ο οποίος σαρώνει όλες τις οικονομίες της Ευρώπης και όχι μόνο.
Οι οικονομικοί αναλυτές προβλέπουν ότι τα χειρότερα θα έρθουν μετά τα μέσα Νοεμβρίου, τότε που πολλοί καταναλωτές στην Ευρώπη θα βρεθούν στο δίλλημα εάν με τα χρήματα που διαθέτουν θα αγοράσουν φαγητό η θα πληρώσουν τη θέρμανση.
Μια τέτοια απευκταία κατάσταση θα έχει ολέθριες επιπτώσεις σε πολλά προϊόντα του κλάδου, με αποτέλεσμα αρκετοί παραγωγοί να αναγκαστούν να εργαστούν σε άλλους οικονομικούς τομείς για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Όμως και σε αυτή την περίπτωση δεν θα είναι εύκολα τα πράγματα, καθώς λόγω των υψηλών επιτοκίων προβλέπουμε ότι πολλές επιχειρήσεις σε όλους τους οικονομικούς τομείς θα κλείσουν στέλνοντας στο ταμείο ανεργίας χιλιάδες κόσμο. Αλήθεια, ποια επιχείρηση θα μπορέσει να εξυπηρετήσει τα δάνεια της και να είναι βιώσιμη όταν τα επιτόκια θα φτάσουν σε διψήφιο αριθμό;
Αυτό δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά ήδη βλέπουμε ότι έχουμε μια σημαντική αύξηση των επιτοκίων τους τελευταίους μήνες και αυτό γίνεται γιατί οι οικονομικές θεωρίες επιτάσσουν σε περίοδο πληθωρισμού την αύξηση των επιτοκίων ως το μόνο μέσω για να τιθασευτεί ο πληθωρισμός. Όμως δεν είμαστε σίγουροι ότι στην παρούσα φάση η αύξηση των επιτοκίων θα έχει κάποιο αποτέλεσμα, καθώς οι παράγοντες που τον δημιουργούν αυτή την φορά δεν είναι μόνο οικονομικοί, αλλά προέρχονται από μια πολεμική σύρραξη, με το ένα μέρος να έχει στην κατοχή του πολύτιμους φυσικούς πόρους, η έλλειψη των οποίων είναι μια από τις αιτίες που δημιουργήθηκαν οι πληθωριστικές τάσεις.
Αλλάζει το παραγωγικό μοντέλο
Εάν λάβουμε ως υπόθεση εργασίας, ότι η βαθιά κρίση του κύκλου του στασιμοπληθωρισμού, αλλά και των μέτρων που λαμβάνονται για να περιοριστεί κρατήσει περίπου πέντε χρόνια και μετά από αυτό το διάστημα αρχίζει να ομαλοποιείται σιγά σιγά η οικονομία, μας γεννάται ένα ερώτημα: Ποιος παραγωγός αγροτικών προϊόντων θα μπορέσει να αντέξει άλλα τρία με τέσσερα χρόνια μια βαθιά κρίση και να επιβιώνει χωρίς να έχει κέρδη από την καλλιέργεια του;
Δεν ξέρω εάν αυτό είναι εφικτό και με ποια μέτρα θα μπορέσει ένας παραγωγός να το πετύχει. Όποιος το ξέρει θα χαρούμε να μας το πει για να το μάθουμε και εμείς.
Να επισημάνουμε εδώ, ότι στον καιάδα του χάους δεν θα πέσουν όλες οι καλλιέργειες, αντίθετα ορισμένες από αυτές θα ανθίσουν, ιδίως αυτές που «στρώνουν τραπέζι», όπως λένε και οι έμποροι στις αγορές.
Η πρόταση
Κανένα οικονομικό πρόβλημα δεν είναι άλυτο. Όλα τα προβλήματα έχουν μια λύση, αρκεί να μην υπάρχουν περιορισμοί και ταμπού. Με αυτή λοιπόν την προϋπόθεση και επειδή το πρόβλημα του στασιμοπληθωρισμού δημιουργήθηκε από λανθασμένες πολιτικές και όχι από τις παραγωγικές τάξεις, πρέπει να λυθεί άμεσα με πολιτικές αποφάσεις.
Και αυτές οι αποφάσεις δεν είναι άλλες παρά να επιδοτηθούν γενναία και για όσο δεν βελτιώνεται η κατάσταση η ενέργεια, οι μεταφορές, τα λιπάσματα αλλά και η εργασία. Τα χρήματα αυτά πρέπει να δοθούν άμεσα από ευρωπαϊκά κονδύλια και σε περίπτωση που δεν συνάδουν σε μια τέτοια πρόταση τα όργανα της Ε.Ε, να προχωρήσει η κυβέρνηση την επιδότηση με εθνικούς πόρους, όπως δηλαδή έκανε πρόσφατα και η Γερμανία, η οποία επιδότησε την οικονομία της με 200 δις ευρώ και τις διαμαρτυρίες των Ευρωπαίων τις έγραψε στα παλιά της τα παπούτσια.
Ας τολμήσει λοιπόν και η δική μας κυβέρνηση να στηρίξει με πράξεις τον αγροτικό τομέα, λαμβάνοντας ουσιαστικά μέτρα και όχι να δίνει στους παραγωγούς μας χαρτζιλίκια για να βγάλουν τη μέρα.
Εξάλλου η παρούσα κρίση προσφέρεται για να λυθούν μια και καλή όλες οι παθογένειες που κρατάνε στάσιμο εδώ και δεκαετίες τον αγροτικό χώρο και τα μέτρα που θα ληφτούν μπορούν να στοχεύσουν σε κάτι τέτοιο.
Τολμήστε, λοιπόν, κύριοι της κυβέρνησης και πάρτε ουσιαστικά μέτρα στήριξης του αγροτικού τομέα και μην κρύβεστε άλλο πίσω από τα φουστάνια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
takis@froutonea.gr